Berako Aurreskuaren Lehenbiziko Mutil dantza

Sarrera egin ondoren musika bukatzen da eta dantzariek txapela janzten dute. Ondoren Mutil dantza izen generikoa duen dantza dator. Izenak dioenez, mutilek dantzatzen ohi dute dantza hau. Dantza korro irekian eta erlojuaren orratzen kontrako norabidean dantzatzen da. Badu harreman estua Bortzirietan egiten diren bertze dantza batzuekin: Lesakako Zantzo Monona edo Arantzako Zortzikoa, adibidez. Dantza bukatuta eta etenik gabe, hasten da hurrengo dantzaren soinua eta koreografia.

1942an bertze modu batez egiten zen dantzaren hasiera. Antonio Goiak horrela deskribatzen zuen hasiera hura:

Número 2.- Le llamaremos mutil-dantza.- Al comenzar la música el primer bailarín (anziñ-esku) se vuelve y saluda (quitándose la boina e inclinándose) al segundo y comienza a bailar; el 2º saluda al 3º y sigue bailando tras el 1º y así todos hasta el último que recibe el saludo del penúltimo y corresponde con otro saludo.

Al comenzar el baile los primeros deben hacerlo sin adelantar mucho terreno para no distanciarse de los que continúan saludándose. Al compás de la música, dan una vuelta o dos a la plaza 

[2. atala.- Mutil-dantza deituko dioguna.- Musika hastean, lehen dantzaria (anziñ-esku) jiratu egiten da eta bigarrenari agur egiten dio (txapela erantziz eta makurtuz), eta dantzan hasten da; bigarrenak 3. dantzaria agurtzen du eta 1. dantzariaren ondotik dantzan jarraitzen du. Horrela, azken dantzariak azken-aurreko dantzariaren agurra jasotzen duen arte, bertze agur batekin erantzuten diona.

Dantza hastean, lehenbizikoek leku askorik aurreratu gabe egin behar dute, oraindik elkar agurtzen jarraitzen dutenengandik ez urruntzeko. Musikaren konpasean, plazara buelta bat edo bi ematen dituzte] (Goya, 1942).

Ondoren, Goiak dantzaren deskripzioa ematen zuen. 1942an jaso zuen deskripzioa eskematikoagoa izan zen eta xhetasun batzuk agertzen dira 1975ekoan. Adibidez, dantzarien arteko agurra egiterakoan erraten zena ez zen hasierako agirian agertzen:

[...] saluda, quitándose la boina con ambas manos e inclinándose, al segundo dantzari, diciendo «aunitz urtez»; se vuelve y comienza a bailar; el segundo agradece con ligera inclinación el saludo del primero… [... agurtzen dio, txapela bi eskuekin erantziz eta makurtuz, bigarren dantzariari «aunitz urtez» erranez; itzultzen da eta dantzan hasten da; bigarrenak makurtze arinez eskertzen du lehenengoaren agurra] (Goya, 1975).

Koreografia dagokionez, aldaketatxo bat. Orain musikaren bigarren aldean hiru salto egiten badira, Goiak, bi deskribapenetan, bi agintzen ditu.

Dantza hau dantza ziklo honi dagokio:

BERAKO AURRESKUA

Ziklo hau osatzen duten beste dantza batzuk:

Sarrera

2. Mutil dantza

Agurra

Lehenbiziko Zortzikoa

Bigarren Zortzikoa

Azeri-dantza

Fandagoa

Porrusalda

Biribilketa