Ez da hau daukaten izen bakarra, beste izen batzuekin ere bai dira ezagunak: Jostaketa dantzak, kalapita dantzak edota joku dantzak. Irri dantza izendapenarekin parte hartzaileen eta ikusleen libertimendua helburu duten dantzak ezagutzen ditugu. Dantza hauek testuinguru informaletan dantzatzen ohi ziren: tabernan, etxean edota lan egin ondoren. XX. mendearen hasieran hasi ziren galtzen eta beraien abantzu erabateko desagerpena mende horren hirugarren hamarkadan gertatzen da.
Desagertutako dantza. Etxean edo tabernan egiten zen joku dantza bat zen. Dantzak bi partaide zituen eta horietako batek paperezko orri bat zeraman sorbaldan gerrikotik zintzilik eta besteak su eman behar zion biak musikaren erritmoan mugitzen ziren bitartean.
Irri Dantzak
Ez da hau daukaten izen bakarra, beste izen batzuekin ere bai dira ezagunak: Jostaketa dantzak, kalapita dantzak edota joku dantzak. Irri dantza izendapenarekin parte hartzaile eta ikusleen libertimendua helburu duten dantzak ezagutzen ditugu. Dantza hauek testuinguru informaletan dantzatzen ohi ziren: tabernan, etxean edota lan egin ondoren. XX. mendearen hasieran hasi ziren galtzen eta beraien abantzu erabateko desagerpena mende horren hirugarren hamarkadan gertatzen da. Nafarroa osoan zehar haien lekukotasunak aurkitzen ahal baditugu ere, Nafarroako mendialdean jaso izan dira gehien bat eta, eskualde honen barnean, Baztango Bailaran zehazki. Izan ere, Bailara honetako dantza taldeek eta txistulariek hamarren bat irri dantza matendu dituzte bizirik.
Danza juego
También reciben otros nombres como “Jostaketa dantzak”, “kalapita dantzak” o “joku dantzak”. Estamos ante un grupo de coreografías que tienen como finalidad la diversión de los participantes y espectadores y que se solían realizar en contextos informales: en la taberna, en la casa o después de los trabajos. A comienzos del siglo XX comienza su declive desapareciendo, casi completamente, en los años 30. Podemos encontrar restos de ellas por toda Navarra, pero donde se han recogido con mayor frecuencia es en la Montaña. El lugar donde se han mantenido con mayor intensidad es el Valle de Baztan, donde lo grupos locales mantienen viva una decena de danzas juego.
Alkozko Gerriko dantza