Cortesko Paloteadoren makil dantza, egun desagertua. Ez dago lekukotzarik. Máximo Sánchez-en arabera (1923an jaioa) bolero bat ere dantzatzen zen (Ortzadar Artxiboa). Agian makil dantza honi buruz ari zen.
Izen honen azpian makilak erabiltzen diren dantzak sartuko ditugu. Makila hauek luzera aldakorrekoak izanik ere ez dira luzeak. Dantzariak makila bana eraman ohi du esku bakoitzean eta horiekin soinua egiteko kolpeak ematen ditu, esku artean dituen makilekin nahiz bere dantzakideek daramatzatenekin. Makil dantzak, orokorki zortzi dantzariz osatutako taldean dantzatzen dira.
